قرص جوشان کلسیم فورت

لف) درمان اورژانس کمی کلسیم خون
بزرگسالان: مقدار mg 970 گلوکونات کلسیم (با سرعت حداکثر تا پنج میلی لیتر در دقیقه) و یا مقدار 1000 – 500 میلی گرم کلسیم کلراید به آهستگی تزریق وریدی می‌شود (سرعت تزریق نباید بیش از ml/min 1 شود).
کودکان: مقدار 500-200 میلی گرم گلوکونات کلسیم به آهستگی (باسرعت حداکثر تا پنج میلی لیتر در دقیقه) تتزریق وریدی می‌شود. این مقادیر را می‌توان براساس نتایج آزمایشگاهی تکرار نمود؛ یا مقدار ml/kg 2/0 از کلسیم کلراید به آهستگی تزریق وریدی می‌شود (سرعت تزریق نباید بیش از ml/min 1 شود).
ب) زیادی پتاسیم خون
بزرگسالان: مقدار 2-1 گرم گلوکونات کلسیم، به آهستگی (باسرعت حداکثر تا پنج میلی لیتر در دقیقه) تزریق وریدی می شود. مقدار مصرف گلوکونات کلسیم باید بر اساس وضعیت الکتروکاردیوگرام (ECG) بیمار تنظیم گردد.
پ) زیادی منیزیم خون
بزرگسالان: مقدار 2-1 گرم گلوکونات کلسیم (باسرعت حداکثر تا پنج میلی لیتر در دقیقه) یا مقدار 500 میلی گرم کلسیم کلراید تزریق وریدی شده و برحسب پاسخ بالینی تکرار می‌شود.
ت) کمی کلسیم خون
بزرگسالان: از راه خوارکی مقدار 2-1 گرم گلوکونات کلسیم دو یا سه بار در روز، پس از غذا، یا تقریبا 5/15 میلی لیتر شربت 4-3 بار در روز، قبل از غذا، مصرف می‌شود.
کودکان: مقدار mg/kg/day 720-500 مقادیر منقسم، پس از غذا مصرف می‌شود. شربت را می‌توان به ترتیب زیر مصرف نمود:
در کودکان کوچکتر از یک سال، پنج میلی لیتر شربت پنج بار در روز قبل از غذا، در کودکان 4-1 ساله تقریبا 5/10 میلی لیتر سه بار در روز قبل از غذا و در کودکان بزرگتر از چهار سال، مانند بزرگسالان مصرف می‌شود.
 - توجه: مقدار مصرف قرص جوشان در پوکی استخوان دو قرص سه بار در روز به مدت هشت هفته و بعد از آن دو قرص در روز به مدت شش ماه. در درمان تتانی ناشی از کمی کلسیم به علت واکنشهای آلرژیک یک قرص سه بار در روز مصرف می‌شود.
ث) به عنوان کاردیوتونیک
کلسیم کلراید
بزرگسالان: مقدار 1000-500 میلی گرم به آهستگی تزریق وریدی (سرعت تزریق نباید بیش از ml/min 1 شود) یا 800-200 میلی گرم به صورت مقدار واحد در درون بطن تزریق می‌شود.
ج) حین انتقال خون- بزرگسالان: mEq 35/1 به صورت وریدی با هر ml 100 خون سیترانه تزریق شده، مصرف شود.
نوزادان- mEq 45/0 وریدی بعد از هر ml 100 خون سیترانه تزریق شده مصرف شود.
چ) پیشگیری از پوکی استخوان- بزرگسالان: g/day 5/1-1 کلسیم المنتال خوراکی مصرف شود.
ح) هیپرفسفاتمی در مرحله نهایی نارسایی کلیه- کلسیم استات 4-2 قرص با هر غذا مصرف شود
مکانیسم اثر
کلسیم برای تداوم عملکرد سیستم اعصاب، عظلات و استخوانها و همچنین برای نفوذپذیری مویرگها و غشای سلولی ضروری است. املاح کلسیم به عنوان منبع یون کلسیم، برای درمان تخلیه کلسیم بدن یا جلوگیری از آن، در بیمارانی تجویز می‌شود که در برنامه غذایی خود به میزان کافی کلسیم دریافت نمی‌کنند. شرایطی که باعث بروز کمی کلسیم خون می‌شوند، عبارتند از: اسهال مزمن، کمبود ویتامین D، استتاتوره، برفک، بارداری و شیردهی، یائسگی، پانکراتیت، نارسایی کلیوی، آلکالوز، زیادی فسفات خون و کم کاری غده پاراتیروئید.
موارد منع مصرف و احتیاط
اگرچه تزریق عضلانی گلوکونات کلسیم ممکن است به وسیله بیمار تحمل شود، ولی تزریق وریدی این دارو در تمام موارد، بجز در موارد اضطراری که وسایل لازم برای تزریق وریدی در دسترس نیست، ترجیح داده می‌شود. این دارو را نباید از راه زیر جلدی تزریق کرد.
تداخل دارویی
مصرف همزمان با گلیکوزیدهای قلبی، سمیت گلیکوزیدهای دیژیتال را افزایش می‌دهد. بنابراین مصرف کلسیم در بیماران تحت درمان با دیژیتال باید با احتیاط فراوان همراه باشد، یا اصلا مصرف نشود
داروهای مسدود کننده کانال کلسیم اثرات کلسیم را کاهش می‌دهند.
کلسیم را نباید با فسفاتها، کربنات‌ها، سولفاتها یا تارتراتها، بخصوص در مقادیر زیاد مخلوط کرد. کلسیم با منیزیم رقابت می‌کند و ممکن است برای جذب نیز با آن رقابت کند و در نتیجه، فراهمی زیستی منیزیم را کاهش می‌دهد.
در صورت مصرف همزمان کلسیم خوراکی با تتراسایکین، فلوروکینولونها و آتنولول، ممکن است فراهمی زیستی این داروها کاهش یابد (با فاصله مصرف شوند).
مصرف همزمان فنی تونین جذب کلسیم و فنی توئین را کاهش می‌دهد.
کلسیم کربنات اثرات کینولونها را کاهش می‌دهد
مصرف همزمان سدیم پلی استیرن سولفونات باعث افزایش ریسک اسیدوز، در بیماران با نارسایی کلیه می‌گردد.
مصرف همزمان دیورتیک های نیازیدی باعث افزایش ریسک هیپرکلسمی می‌گردد.
عوارض جانبی
اعصاب مرکزی: سرگیجه و تغییر در حالت روانی، خواب آلودگی، سردرد اغتشاش شعور و سایکوز. در صورت تزریق وریدی احتمال بروز حس سوزش، احساس افسردگی یا «امواج گرم» وجود دارد. در تزریق وریدی سریع، سنکوب پیش آمده است.
قلبی – عروقی: کمی خفیف فشار خون، در صورت تزریق سریع وریدی، احتمال گشاد شدن عروق، برادیکاری، آریتمی قلبی و ایست قلبی وجود دارد.
دستگاه گوارش: با مصرف اشکال خورکی کلسیم، احتمال بروز یبوست، تحریک، خونریزی، نفخ تهوع و استفراغ و در صورت تزریق وریدی دارو احتمال بروز عواملی مانند: احساس طعم گچ در دهان، خونریزی دستگاه گوارش، تهوع، استفراغ، تشنگی و درد شکمی وجود دارد.
ادراری – تناسلی: افزایش مقدار ادرار، سنگ کلیه.
متابولیک: زیادی کلسیم خون.
موضعی: در صورت تزریق عضلانی یا زیر جلدی این دارو، احتمال بروز درد و تحریک، سوزش، نکروز، پوسته پوسته شدن پوست، سلولیت و کلسیفیه شدن بافتهای نرم وجود دارد. در صورت تزریق وریدی احتمال بروز عوارضی مانند: تحریک وریدی، درد عضلانی، سلولیت، نکروز و کلسیفیه شدن بافتهای نرم که نیاز به پیوند پوست دارد (بخصوص بعد از تزریق سریع وریدی) وجود دارد.
نکات قابل توصیه به بیمار
1. دارو را بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید.
2. از استعمال دخانیات و مصرف زیاد فرآورده های حاوی الکل و مایعات حاوی کافئین خودداری کنید.
3. بعداز تزریق وریدی، بیمار باید به مدت 15 دقیقه دارز بکشد تا از بروز افت فشار خون در حالت ایستاده جلوگیری شود.
4. در صورت بروز اختلالات گوارشی با مصرف کلسیم خوراکی، باید داور را 3-2 ساعت بعد از غذا مصرف کرد.
5. اسید اگزالیک (موجود در ریواس و اسفناج) اسید فی تیک (موجود در سبوس و دانه غلات) وفسفر (موجود در شیر و فرآورده های لبنی) ممکن است با جذب کلسیم تداخل داشته باشند. کافئین جذب کلسیم را کم می‌کند.
6. در صورت مصرف اشکال خوراکی دارو، برای رفع یبوست احتمالی، ممکن است بیمار به داروهای مسهل یا نرم کننده مدفوع نیاز داشته باشد.
7. بیمار باید از نظر علائم زیادی کلسیم خون (تهوع، استفراغ، سردرد، اغتشاش شعور، بی اشتهایی) تحت نظر باشد و در صورت بروز فورا به پزشک گزارش دهد.
مصرف در سالمندان: جذب کلسیم خوراکی در بیماران سالخورده ممکن است کاهش یابد
مصرف در کوکان: تزریق وریدی کلسیم در کودکان باید با احتیاط صورد گیرد (تزریق عضلانی کلسیم توصیه نمی‌شود).
مصرف در شیردهی: کلسیم در شیر مادر ترشح می‌شود ولی مقدار آن در حدی نیست که روی شیرخوار اثر داشته باشد.
توجه: درصورت مصرف اتفاقی مقادیر بیش از حد مجاز این دارو سریعا به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نمایید.